Dynamicznie zmieniające się otoczenie gospodarcze sprawia, że pracodawcy coraz częściej stają przed koniecznością przeprowadzenia zwolnień grupowych. Zakłady pracy, które planują przeprowadzić zwolnienia grupowe, muszą spełnić określone wymogi dotyczące m.in. poziomu zatrudnienia, przyczyn zwolnień oraz terminów. Jakie mają obowiązki? Jaka odprawa przysługuje zwalnianym pracownikom? W niniejszym artykule przedstawiamy praktyczne informacje, jak sprawnie i zgodnie z prawem przeprowadzić zwolnienia grupowe w firmie.
Aby pracodawca mógł przeprowadzić zwolnienia grupowe musi zatrudniać co najmniej 20 pracowników (na podstawie umów o pracę, nie liczy się wymiar czasu pracy, nie wlicza się pracowników tymczasowych). Do rozwiązania stosunku pracy może dojść nie tylko za wypowiedzeniem umowy przez pracodawcę, lecz także na mocy porozumienia stron.
O zwolnieniach grupowych mówimy, gdy:
w okresie krótszym niż 30 dni.
Powyższe limity mogą obejmować także rozwiązania umów za porozumieniem stron, jeśli dotyczą co najmniej 5 pracowników.
Kluczowe jest, aby przyczyny rozwiązania umów o pracę leżały po stronie pracodawcy, a nie pracowników. Przyczyny zwolnień grupowych leżące po stronie pracodawcy:
Zwolnienia grupowe to złożony proces, który wymaga od pracodawcy znajomości i przestrzegania obowiązujących przepisów prawa pracy. Aby zapewnić przebieg zwolnień zgodnie z prawem, pracodawca musi dopełnić szeregu obowiązków takich jak m.in.:
Obowiązki pracodawcy:
W procesie zwolnień grupowych pracodawca nie ma swobody w doborze pracowników do zwolnienia. Kluczowe jest stosowanie obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów, które uwzględniają wszystkich pracowników objętych przyczynami restrukturyzacji. Kryteria te powinny odzwierciedlać potrzeby i interesy pracodawcy, a jednocześnie być mierzalne i weryfikowalne. Mogą one obejmować takie aspekty jak:
Pracodawcy muszą ponadto uwzględnić szczególne kategorie pracowników, którzy podlegają wzmocnionej ochronie przed zwolnieniem grupowym. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, w okresie ochronnym pracodawca może jedynie dokonać wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy. Do pracowników chronionych należą:
Każdy pracodawca planujący przeprowadzić zwolnienia grupowe powinien wiedzieć, że w przypadku rozwiązania stosunku pracy w ramach zwolnień grupowych, pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna. Wysokość świadczenia reguluje ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
Wysokość odprawy zależy od stażu pracy pracownika:
Maksymalna wysokość odprawy w 2025 roku:
Kluczem do zachowania pozytywowego wizerunku firmy w czasie przeprowadzania zwolnień grupowych jest komunikacja. W tym celu warto powołać zespół ekspertów, którzy opracują m.in. szczegółowy plan zwolnień oraz jasne zasady komunikacji z pracownikami i związkami zawodowymi. Dzięki regularnemu informowaniu pracowników o procesie zwolnień można zminimalizować ryzyko utraty kluczowych talentów, uniknąć spadku produktywności praz niedomówień i konfliktów. Ponadto, należy pozwolić pracownikom wyrazić swoje zdanie, gdyż informacje te mogą dostarczyć cennych danych o funkcjonowaniu firmy i potencjalnych problemach, których rozwiązanie może wzmocnić stabilność i pomóc utrzymać dobry wizerunek firmy na rynku pracy.
Według danych GUS, w styczniu 2025 roku zatrudnienie w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 10 pracowników spadło o 0,9% w porównaniu do stycznia 2024 roku. Oznacza to utratę około 61 tysięcy miejsc pracy, co daje łącznie 6 488 tysięcy etatów. Ten spadek zatrudnienia okazał się głębszy, niż przewidywali ekonomiści, co sugeruje trudną sytuację na rynku pracy, mimo odnotowanego przez GUS wzrostu PKB o 2,9% w 2024 roku.
Ponadto, według informacji opublikowanych przez „Rzeczpospolitą”, w 2024 roku pracodawcy zgłosili zamiar zwolnienia grupowego ponad 37 tysięcy pracowników, z czego ostatecznie zwolniono ponad 27 tysięcy. Tendencja ta utrzymuje się również w 2025 roku. W pierwszych miesiącach bieżącego roku zapowiedziano zwolnienia grupowe obejmujące ponad 10 tysięcy pracowników w takich firmach jak Poczta Polska, Carrefour, Black Red White, Collins Aerospace i Oriflame.
W ramach Grupy Advartis zapewniamy profesjonalne wsparcie na każdym etapie procesu, gwarantując zgodność z obowiązującymi przepisami prawa i minimalizację ryzyka, obejmujące m.in.:
Zapewniamy pracodawcom także kompleksowe wsparcie w obszarze HR. Oferujemy pomoc z obszaru obsługi kadr i płac, podatków i optymalizacji procesów HR.
Poznaj naszą usługę:
Outsourcing kadr i płac
ul. Hrubieszowska 2
01-209 Warszawa
Polska
+48 22 295 32 00
contact@ca-staff.eu
NIP: 526-001-29-88, KRS: 0000028831,
REGON: 012548510. Sąd Rejonowy dla
m.st. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy