Projekt nowelizacji ustawy o PIP – nowe uprawnienia dla inspektorów pracy

Obecnie w Państwowej Inspekcji Pracy powstaje projekt zmian w przepisach wzmacniających uprawnienia inspektorów pracy. Jakie rozwiązania mogą wkrótce zacząć obowiązywać i jak wypłyną one na podmioty zatrudniające?

W Polskim Ładzie znalazła się propozycja wyeliminowania tzw. umów śmieciowych. Jednocześnie w PIP trwają prace nad nowelizacją ustawy o inspekcji, która przewiduje m.in. zrównanie sytuacji zatrudnionego na etacie i kontrakcie cywilnoprawnym poprzez wyposażenie inspektorów w dodatkowe uprawnienia operacyjne.

Zmiana umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę?

Najistotniejszą zmianą jaką może wprowadzić nowelizacja ustawy o PIP jest rozwiązanie pozwalające inspektorom pracy na zmianę kontraktów cywilnoprawnych w umowy o pracę w drodze decyzji administracyjnej.

Obecnie inspektor w sytuacji, gdy uważa, iż praca na umowę zlecenie jest świadczona w warunkach charakterystycznych dla etatu może wystąpić do pracodawcy o przekształcenie tej umowy w umowę o pracę albo do sądu, aby to sąd ustalił istnienie stosunku pracy i nakazał przekształcenie umowy.

Po zmianie, jeśli przyjmie ją Sejm, inspektor pracy zyska dodatkowe uprawnienie w zakresie wydawania decyzji administracyjnej dotyczącej konieczności zmiany umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę. Pracodawcom przysługiwałoby odwołanie od takiej decyzji do sądu. Można się jednak spodziewać, że jeśli nowela weszłaby w życie, kontrole PIP staną się częstsze, a dla części podmiotów zatrudniających pojawiłaby się konieczność dokonania weryfikacji zawartych umów dotyczących zatrudniania pracowników.

Proponowane zmiany stanowią odpowiedź na obecną sytuację na rynku pracy i wyniki kontroli PIP. W 2020 roku Państwowa Inspekcja Pracy wykazała, iż ponad 8 proc. umów cywilnoprawnych było zawartych w warunkach wskazujących na stosunek pracy, a w wyniku rekomendacji PIP pracodawcy przekształcili półtora tysiąca umów cywilnoprawnych w umowy o pracę. Pozwów do sądu o ustalenie stosunku pracy było natomiast 21 i dotyczyły 40 osób.

Zobacz także: PIP: Urlop krótszy niż 14 dni bez grzywny dla pracodawcy

Zmiany w ustawie o PIP – jakie inne propozycje?

Nowelizacja ustawy o PIP ma objąć także inne obszary, w tym sposób funkcjonowania inspekcji, a mianowicie może ona na stałe wprowadzić do przepisów możliwość przeprowadzania kontroli w trybie zdalnym lub hybrydowym.

Projektowane są ponadto zmiany w zakresie umożliwienia rozpoczynania przez inspektorów kontroli w przedsiębiorstwach bez konieczności zawiadamiania podmiotu zatrudniającego z kilkudniowym wyprzedzeniem o planowanej inspekcji oraz możliwość wyposażenia inspekcji w uprawnienia do prowadzenia czynności operacyjnych.

Dokładne zapisy projektu nie są jednak na razie znane, ale jak wynika z zapowiedzi PIP projektowane rozwiązania mają przede wszystkim na celu uporządkowanie rynku pracy i wzmocnienie oraz ułatwienie prowadzenia działalności przez PIP.

Zobacz także: Zakażenie COVID-19 – kiedy można uznać za chorobę zawodową?

Outsourcing kadr i płac – poznaj naszą ofertę!